Odmiany warzyw odpornych i tolerancyjnych na choroby oraz niekorzystne warunki

Intensywny atak zarazy ziemniaczanej w tym sezonie sprawił, że zaczęłam interesować się odmianami warzyw odpornych i tolerancyjnych na choroby oraz niekorzystne warunki. Zakup odporniejszych nasion zwiększy szansę na uprawę zdrowszych roślin. W tym artykule nie tylko wymieniam nazwy odmian dostępnych w sprzedaży, ale też wyjaśniam w czym są lepsze od innych i uświadamiam jak działa rejestracja odmian roślin do krajowego rejestru.

odmiany warzyw odpornych i tolerancyjnych na choroby oraz niekorzystne warunki, ogród przydomowy

Przy zakupie nasion i roślin możemy spotkać się z terminem odmiana odporna lub odmiana tolerancyjna na jakiś czynnik. Nie oznacza to jednak tego samego. Odmiana odporna jest całkowicie wytrzymała, a tolerancyjna wykazuje zwiększoną odporność, ale nie całkowitą.

Na rynku jest ogrom odmian mieszańcowych F1, charakteryzujących się dużą odpornością na choroby i szkodniki. Nie jestem zwolenniczką tego typu nasion, o czym możesz przeczytać w artykule Nasiona warzyw - jakie wybrać do ekologicznego ogrodu?, dlatego mój spis ich nie zawiera.
 
Wszystkie wymienione przeze mnie odmiany znajdują się aktualnie w bazie COBORU, czyli Centralnego Ośrodka Badań Odmian Roślin Uprawnych, co oznacza, że są zarejestrowane i dostępne w sprzedaży na polskim rynku. Przeglądając rejestr spotkałam się jednak z paroma odpornymi odmianami, które zostały skreślone, a co za tym idzie nie są dozwolone do obrotu. Wspominam tu o tym, bo mogą być to odmiany stare, niezwykle cenione w obecnych czasach, a trudne do zdobycia. Rejestracja odmian jest kosztowna i niekiedy tylko większe firmy mogą sobie na to pozwolić, więc one rządzą nasiennictwem. Na szczęście zwolnione z opłaty są odmiany regionalne i amatorskie. Z tego, co udało mi się odszukać, z rejestru krajowego skreślone zostały:
 
✓  papryka Passat odporna na zgniliznę wierzchołkową
pomidor Najwcześniejszy odporny na niekorzystne warunki atmosferyczne (wpis do rejestru w 1955r.)
✓  pomidor Kora - duża tolerancja na choroby (wpis do rejestru w 1982r.)
✓  seler Feniks i Gol - wysoka tolerancja na septoriozę
✓  ziemniak Jaśmin, Lotos i Sumak odporny na raka ziemniaka
 
Elżbieta Sikora w swojej książce "Sekrety warzyw" wymienia parę odpornych odmian, których w ogóle nie znalazłam w rejestrze, tj. papryka Kometa tolerancyjna na niekorzystne warunki atmosferyczne, pomidor malinowy Henryka tolerancyjny na zarazę ziemniaka i alternariozę oraz Prymus, który dobrze znosi mniej korzystne warunki uprawy, czy ziemniak Cykada odporny na raka ziemniaka. Być może te odmiany są tak stare, że nie uwzględniono ich na stronie internetowej.
 
Warto jednak zauważyć, że najbardziej dostosowane do naszych warunków są odmiany polskie, ale też z miejsc gdzie klimat jest podobny do tutejszego. Odmiany pochodzące z cieplejszych miejsc na świecie mogą się u nas nie sprawdzić. Poniżej wypisałam znane mi odmiany warzyw odpornych i tolerancyjnych na choroby oraz niekorzystne warunki, które można dostać w sprzedaży:
 
Arbuz
Bingo  - tolerancyjna na fuzaryjne więdnięcie
Janosik - odmiana polska, odporna na nasze warunki klimatyczne

Bób
Dragon i Karmazyn - tolerancyjna na czekoladą plamistość

Burak ćwikłowy
Patryk - odmiana polska, tolerancyjna na mączniaka prawdziwego i chwościaka buraka

Cebula
Rawska - mniej wrażliwa na niesprzyjające warunki
Grabowska i Karmen - tolerancyjna na mączniaka rzekomego

Fasolka szparagowa
Pantera, Furora, Polana - żółte, odporne na antraknozę
Polka, Maxela - żółta, odporna na antraknozę, tolerancyjna na bakteriozę obwódkową
Selesta - żółta, tolerancyjna na bakteriozę obwódkową i alternariozę
Esterka - zielona, odporna na antraknozę, tolerancyjna na bakteriozę obwódkową

Groch
Cud Kelvedonu - odporny na choroby wirusowe
Iłowiecki - wysoka tolerancja na choroby

Kalarepa
Delikates Biała - odmiana polska, odporna na choroby

Melon
Oliwin i Melba - polskie odmiany, są bardziej wytrzymałe na nasze warunki klimatyczne
Bosman - odporna na mróz

Papryka słodka
Marta Polka - tolerancyjna na niekorzystne warunki środowiska
Ożarowska - zawiązuje owoce w niekorzystnych warunkach atmosferycznych
Roberta - dobrze znosi gorsze warunki środowiska

Żółta papryka słodka Marta Polka jest plenna, odporna na złe warunki, smaczna i soczysta

Papryka ostra
Cyklon - tolerancyjna na niesprzyjające warunki

Pietruszka korzeniowa
Kaśka - mała skłonność do pośpiechowatości (skłonność roślin dwuletnich do wypuszczania pędów kwiatostanowych)
Berlińska - mniejsza ilość warzyw zdeformowanych i z przebarwieniami
Ołomuńcka - odporna na niekorzystne warunki atmosferyczne i przechowalnicze
Cukrowa - krótki okres wegetacji, dzięki czemu jest krócej narażona

Pietruszka naciowa
Natalka - odporna na mączniaka prawdziwego

Pomidor
Atol - karłowy, odporny na suchą zgniliznę wierzchołkową, tolerancja na zarazę ziemniaczaną
Granit - karłowy, odporny na wertycyliozę i pękanie owoców
Poranek - karłowy, odporny na suchą zgniliznę wierzchołkową
Rumba Ożarowska - wysoki, duża tolerancja na zarazę ziemniaczaną i alternariozę, odporny na pękanie
odmiany czereśniowe (koktajlowe), np. Koralik - odporne lub tolerancyjne na zarazę ziemniaczaną

Rzodkiew
Agata - mała skłonność do pośpiechowatości

Rzodkiewka
Carmen - odporna na pękanie i parcenie, mała zdolność kumulowania azotanów
Krakowianka - odporna na przedwczesne wypuszczanie pędów kwiatostanowych i parcenie
Mila, Silesia, Warta - odporna na parcenie

Sałata masłowa - odporna na mączniaka rzekomego
Justyna - odporna na zagniwanie dolnych liści
Saba - odporna na choroby
Zina  - zimująca, odporna na wybijanie w pędy nasienne

Sałata lodowa
Królowa Lata - nie wybija w pędy nasienne

Sałata rzymska
Liwia - rzadko porażana przez choroby

Seler korzeniowy
Edward, Zagłoba - tolerancyjny na septoriozę (choroba grzybowa objawiająca się plamami na liściach)
Makar - tolerancyjny na septoriozę, nie parcieje
Talar - nie ma skłonności do parcenia, duża tolerancja na niskie temperatury

Ziemniaki
Aksamitka - odporna na raka ziemniaka
Bila - odporna na raka ziemniaka, mątwika ziemniaczanego i agresywnego
Fresco, Irys, Orlik - odporna na raka ziemniaka, mątwika

Niestety nie znalazłam nasion tradycyjnych odmian ogórków odpornych lub tolerancyjnych na choroby oraz warunki atmosferyczne, a jedynie poddane hybrydyzacji.

Jeśli znasz jakąś odmianę, której nie ma w tym artykule - koniecznie napisz nazwę w komentarzu.
Z góry dziękuję :)



14 komentarzy:

  1. Super artykuł Gosiu to w przyszłym roku szukam nasion z Twojej listy😉

    OdpowiedzUsuń
  2. Super wpis, właśnie szukałem takich odmian na przyszły sezon. Kawała dobre roboty :)
    Ten rok daje do myślenia.
    Parę lat temu miałem pomidora Rumba Ożarowska i bardzo dobrze ją wspominam, chyba trzeba będzie do niej wrócić.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Trochę czasu zajęło mi szukanie i przeglądanie odmian w krajowym rejestrze. Cieszę się bardzo, że wpis się podoba, a przede wszystkim, że będzie pomocny :)

      Usuń
    2. A u mnie pomidor Poranek jako pierwszy zachorował( w gruncie).Najdłużej był odporny pomidor Black cherry, Read Pear, Czarny ksiązę i Bajaja.( było to w 2021)

      Usuń
  3. Świetny blog. Widać, że włożyłaś w niego dużo pracy, czasu, ale przede wszystkim serca. Ja dopiero niedawno odkryłem w sobie pasję do ogrodnictwa, sadownictwa, natury, choć urodziłem się i większość życia spędziłem na wsi. Będę zaglądał na bloga i zapraszam również do mnie: http://www.bukowysad.pl/
    Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Wow, niewiarygodne, ile pracy musiałaś włożyć w ten wpis! Ale możesz być z siebie dumna i pewna, że pomogłaś wielu osobom

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję, taki komentarz potrafi dodać skrzydeł ;)

      Usuń
  5. Bardzo przydatny komentarz. Aż szkoda, że wcześniej go nie widziałam - w przyszłym roku na pewno zdecyduję się na te odmiany!

    OdpowiedzUsuń
  6. Witam, jaką marchew Pani poleca? Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja lubię Amsterdam, bo jest słodsza.

      Usuń
    2. A czy ta marchew jest odporna na choroby?

      Usuń
    3. Nie. Tu bardziej polecam Blankę, ale to odmiana późna. A co dolegało Twojej marchewce, że szukasz odporniejszej odmiany?

      Usuń
  7. Zapomniałam w tej chwili nazwę mojej marchwi ale najpierw zaatakowały ją maleńkie czarne podobne do mszyc a później nać zaczęła się zwijać od środka i czernieć. w sumie nie udała mi się w ty roku ta marchew. Ja staram się nie pryskać chemią więc trudno mi to było usunąć to ekologicznymi własnej produkcji opryskami. Dlatego szukam jakiś odmian odpornych choć trochę na choroby. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń

* PAMIĘTAJ, ZOSTAWIAJĄC KOMENTARZ, ZGADZASZ SIĘ NA PRZETWARZANIE SWOICH DANYCH OSOBOWYCH. *

Copyright © 2016 Ogród przydomowy - blog ogrodniczy, uprawa warzyw , Blogger, Pozycjonowanie strony: VD.pl