Naturalne nawożenie roślin w ogrodzie

W ostatnim czasie pisałam o zatroszczeniu się o glebę w ogrodzie, by wspierać zamieszkałe w niej mikroorganizmy. Odpowiednią strukturę i pH gleby oraz jej żyzność uzyskuje się dzięki stosowaniu naturalnemu nawożeniu przedsiewnemu. Sprawia ono, że mikroorganizmy mają jak pączki w maśle. Dziś postanowiłam poruszyć temat nawożenia roślin w trakcie wegetacji. Wyjaśnię jak jest ono ważne dla plonu oraz zaproponuję naturalne preparaty dla roślin ogrodowych.

SKŁADNIKI ODŻYWCZE POTRZEBNE ROŚLINOM DO ŻYCIA

Nawożenie pogłówne odbywa się w trakcie wegetacji roślin. Dzięki niemu uzupełniane są składniki odżywcze zużywane na ich wzrost, kwitnienie i owocowanie. Nawożenie powinno zatem zapewnić roślinom właściwą zawartość składników odżywczych przez cały okres wzrostu i rozwoju, co da wydanie odpowiedniego plonu pod względem ilościowym i jakościowym.

Każda roślina do budowy potrzebuje trzech podstawowych składników odżywczych, jakimi są:

• azot - odpowiada za przyrost zielonej masy, pobudza wzrost roślin i nadaje im intensywnie zieloną barwę
• fosfor - odpowiada za budowę i wzrost systemu korzeniowego, wpływa na krzewienie się roślin oraz powstawanie kwiatów i owoców
• potas - odpowiada za gospodarkę wodną, wpływa na obfitość kwitnienia i owocowania oraz odporność roślin na suszę i niską temperaturę

Inne makroskładniki podczas wegetacji roślin też są ważne, tj:

• wapń - wyrównuje pH, które ma wpływ na pobieranie i przyswajanie niektórych składników mineralnych
• magnez - bierze udział w fotosyntezie, wpływa na wybarwienie liści
• siarka - uodparnia rośliny na choroby grzybowe, pierwiastek budulcowy

W procesach życiowych uczestniczą także mikroelementy, tj: żelazo, cynk, miedź, bor, mangan i molibden, które wpływają na przyswajanie innych składników mineralnych oraz na kondycję, wygląd oraz zdrowotność roślin. Z powietrza i wody zostają pobrane także węgiel w postaci dwutlenku węgla, tlen i wodór. Bez dostarczenia światła, ciepła i wody plon będzie marny.

NAWOŻENIE ROŚLIN W TRAKCIE WEGETACJI

Naturalne nawozy poprawiające właściwości gleby zawierają komplet pierwiastków i z reguły ich ilości powinny wystarczyć roślinom. Niestety zdarza się tak, że mogą mieć one problem z pobieraniem i przyswajaniem tych składników mineralnych, m.in. przez niekorzystne warunki atmosferyczne, nieodpowiedni odczyn pH gleby, czy zbyt niską zawartość materii organicznej. Wszystkie zachodzące procesy w podłożu i w roślinach są ze sobą ściśle powiązane, a składniki mineralne mogą oddziaływać na siebie pozytywnie (zwiększając możliwość pobierania jednego składnika przez drugi) lub negatywnie (utrudniając pobieranie jednego składnika przez inny). Ponadto, gleby zawierają różne ilości składników odżywczych i każda roślina może pobierać te właśnie elementy w sposób różnorodny z tej oto gleby, w zależności od faz i okresów jej rozwoju. Dlatego tak ważne jest stosowanie nawozów naturalnych pod różnymi postaciami.

Poniżej przedstawiam naturalne preparaty wspomagające wzrost i rozwój roślin.

Otręby Bokashi

Otręby Bokashi to zaczyn do kompostowania odpadów kuchennych i resztek roślinnych, który można użyć na parę sposobów -  w postaci płynnej, nawozu organicznego, czy dodatku do kompostu. Mimo różnego efektu końcowego postępowanie z Bokashi jest podobne. Materiał do kompostowania należy przełożyć otrębami Bokashi i zamknąć w szczelnym opakowaniu. Po tygodniu lub dwóch powinno się zebrać wyprodukowany płyn co 2-3 dni, rozcieńczyć go w stosunku 1:50 i podlewać nim rośliny. Pozostały materiał z resztek zostanie pokryty białą pleśnią (grzybami, które pomagają w produkcji antybiotyków i antyutleniaczy), który można zakopać (co najmniej 20cm warstwą ziemi) i wysadzać na nim rośliny. Innym rozwiązaniem jest zmieszanie go z kompostem, przykrywając 20cm warstwą. 

Nawozy powstałe z otrębów Bokashi poprawiają warunki biofizykochemiczne w glebie i eliminują patogeny glebowe oraz wspomagają krzewienie i siłę wzrostu roślin.

Gdzie kupić? w sklepach internetowych oferujących produkty probiotyczne, np. ProBiotics, Probioem; na allegro

Resztki kuchenne i przekwitnięte kwiaty posypane otrębami Bokashi

Szczepionki mikoryzowe

Mikoryza to współpraca grzybów i korzeni. Stosując tę metodę nawożenia można zaobserwować lepszy wzrost i rozwój roślin, ich odporność na niekorzystne warunki, poprawę jakości kwitnienia oraz zwiększenie plonowania. W sprzedaży jest ogromny wybór produktów, z różnymi rodzajami grzybów dla poszczególnych roślin. Mikoryzę stosuje się tylko raz w ciągu życia rośliny.

Gdzie kupić? w sklepach ogrodniczych stacjonarnych i internetowych, marketach budowlanych, na allegro, na stronie producenta
 

Astvit

Jest to nawóz ekologiczny, powstały z samoistnie przefermentowanej materii naturalnej. Leczy, dokarmia i uodparnia rośliny, mikoryzuje oraz wzmacnia system korzeniowy. Astvit zawiera niezbędne makroskładniki do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin (azot, fosfor, potas, wapń, magnez, siarka, sód) i mikroelementy (żelazo, mangan, cynk, miedź, bor, chrom żelazo, mangan, cynk, miedź, bor, chrom) w postaci przyswajalnej przez rośliny. 

Astvit można stosować doglebowo bądź dolistnie (daje szybszy efekt). 

Gdzie kupić? na stronie producenta, na allegro

Nawóz z alg morskich

Jest to roślinny preparat wspomagający uprawę roślin, m.in. zwiększa wydajność i poprawę jakości plonu, stymuluje ich wzrost, czy uodparnia na warunki stresowe (niedostatek lub nadmiar wody, porażenie przez choroby, skoki temperaturowe). Algi morskie zawierają wiele aktywnych składników fizjologicznych, tj. aminokwasy, fitohormony, witaminy, dzięki czemu wyciągi z nich mogą zasilać inne rośliny, naturalnymi i szybko przyswajalnymi składnikami.

W sprzedaży jest mnóstwo preparatów różnych firm. Ich skład zależy od rodzaju użytych alg, tak samo jak dawkowanie. Przeważnie nawozy te stosuje się 2 - 3 razy do roku, przed kwitnieniem w trakcie kwitnienia i na początku zawiązywania owoców lub po kwitnieniu. W okresie wczesnego wzrostu preparat - pobudza i zapewnia wytworzenie systemu korzeniowego; w trakcie intensywnego wzrostu, kwitnienia i zawiązywania owoców - polepsza ten proces.

Gdzie kupić? w stacjonarnych i internetowych sklepach ogrodniczych, na stronach producentów, na allegro

Humus / biohumus / wermikompost / kompost koprolitowy

Te cztery wyżej wymienione nazwy tyczą się jednego produktu, czyli nawozu uzyskanego z odchodów dżdżownicy kalifornijskiej. Preparat zawiera dużo składników mineralnych, w tym sporo wapnia i magnezu. 

Zastosowanie biohumusu 2-4 razy dolistnie w okresie wegetacji rośliny powoduje wysokie i zdrowe plonowanie, nawet na słabych glebach. A po paru latach systematycznego stosowania można doprowadzić do poprawienia klasy gleby.

Gdzie kupić? w sklepach ogrodniczych stacjonarnych i internetowych, marketach budowlanych, na allegro, na stronie producenta

Biohumus sprzedawany jest wersji płynnej i proszkowej

Wyciąg z kompostu

Stworzony własnoręcznie kompost to podstawa nawożenia roślin w ogrodzie. Ale czy używany był przez Ciebie doglebowo w formie płynnej? Taka dawka składników odżywczych na pewno wpłynie pozytywnie na rozwój roślin.

Wykonanie tego nawozu jest banalne. Wystarczy zmieszać dobrze rozłożony kompost z deszczówką w stosunku 1:6 i pozostawić do rozpuszczenia, od czasu do czasu mieszając. Takim płynnym nawozem należy podlewać rośliny punktowo.

Gdzie kupić? w zakładzie utylizacyjnym przy wysypisku śmieci, np. w Gdańsku, na allegro można kupić kompost ogrodowy Compo Bio

Gnojówki roślinne

Gnojówki roślinne są darmowym nawozem do wykonania samemu. Wystarczy nazbierać rośliny do wiadra, poprzecinać szpadlem, zalać deszczówką i odstawić do przerobienia. Gnojówki roślinne przygotowuje się przeważnie z pokrzywy, żywokostu, skrzypu polnego, ogórecznika lekarskiego, czy mniszka lekarskiego (dla roślin kwasolubnych). Żywokost, pokrzywa i ogórecznik lekarski są bogate w azot i potas, a więc idealnie nadają się do stymulacji rozwijających się roślin. Natomiast skrzyp zawiera krzem pomocny, np. przy ogórkach, papryce, pomidorach, czy warzywach kapustnych. 

Zawiesina z obornika granulowanego

Obornik granulowany (pozbawiony wody i sprasowany) jest łatwo dostępnym nawozem. Jego skład i zastosowanie zależy od rodzaju zwierzęcia od jakiego pochodzi. Z nawozów naturalnych to właśnie obornik jest źródłem największej ilości składników odżywczych. Zawiera azot, fosfor, potas, wapń, magnez, bor, siarkę, miedź, mangan, cynk, molibden i kobalt. Suszony nawóz organiczny charakteryzuje się znaczną zawartością tychże składników mineralnych i przekroczenie dawki zalecanej przez producenta może spowodować przenawożenie roślin.

Aby przygotować nawóz wystarczy 5 garści obornika granulowanego zalać 10l wody i pozostawić na ok. 2 tygodnie. Do podlewania roślin taką zawiesinę rozwodnić w kolejnych 10l wody. Taki zwierzęcy nawóz w formie płynnej można wykonać również obornika niegranulowanego.

W sprzedaży dostępny jest też płynny lub granulowany nawóz z odchodów ptaków morskich i nietoperzy, zwany guano. Zawiera łatwo przyswajalne formy azotu, fosforu, wapnia i potasu.

Gdzie kupić? w marketach budowlanych, w ogrodniczych sklepach internetowych i stacjonarnych, na allegro

Ściółkowanie roślinami

Ściółkowanie ma wiele plusów. Nie tylko hamuje wzrost chwastów, czy trzyma wilgoć, ale może też służyć jako nawóz. Niektóre zioła lecznicze można wykorzystać w ten sposób, np. żywokost czy lucerna bogate w azot. Wystarczy rozłożyć wyżej wymienione rośliny jako ściółkę, a podczas ich rozkładu będą uwalniać niezbędne składniki do gleby.

Popiół drzewny

Ten nawóz jest bogaty w potas i w trakcie trwania sezonu można nim zasilać rośliny, tj. kapusta, marchew, buraki, rzepa, czy pietruszka. Popiół należy przechowywać w szczelnie zamkniętym opakowaniu, by jego składniki się nie marnowały.

Nawozy domowe

Wtórne wykorzystanie wody (np. wywaru po nieosolonych warzywach, wody z akwarium, czy z gotowania jaj) daje ogromną różnorodność w nawożeniu roślin. Takie nawozy są bogate w składniki odżywcze, a tym samym pomagają nawadniać rośliny. Skorupki jaj zawierają węglan wapnia bardzo potrzebny, np. pomidorom i papryce w celu uniknięcia suchej zgniliźny. Rozsypanie ich w formie rozkruszonej uzupełni niedobór na ten składnik. Fusy z niesłodzonej kawy czy herbaty również nadadzą się na nawóz, szczególnie dla roślin kwasolubnych. Poprawiają strukturę gleby i zdolności do magazynowania wody.
Niektóre nawozy domowe mogą budzić kontrowersje, np. nawóz ze skórek bananów. Wszystkie cytrusy zanim dotrą do nas są opryskane, m.in. fungicydami w celu zapobiegania chorobom grzybowym. Imazalil (używany najczęściej)  nie wnika do owocu, ale za to pozostaje na skórce. Według mojej dedukcji nawóz powstały ze skórek bananów nie będzie naturalny, ale kwestię wyboru pozostawiam Tobie.

Z jakich naturalnych preparatów korzystasz w trakcie wegetacji roślin?